“Ο Παλαμάς και ο πολιτικός φιλελευθερισμός”
Ένα ακόμη βιβλίο του Γιώργου Ανδρειωμένου, καθηγητή στο Τμήμα Φιλολογίας και αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου ήρθε να προστεθεί στην έως τώρα πλούσια συγγραφική παραγωγή του.
Πρόκειται για τη μελέτη του, “Ο Παλαμάς και ο πολιτικός φιλελευθερισμός” που κυκλοφόρησε εντελώς πρόσφατα από τον γνωστό αθηναϊκό εκδοτικό οίκο Ι. Σιδέρης, σε καλαίσθητη έκδοση.
Ο συγγραφέας, συνεχίζοντας την ενασχόλησή του με την πολιτική διάσταση του παλαμικού έργου, αναδεικνύει τη διαδρομή των φιλελεύθερων ιδεών στον ευρωπαϊκό και ελλαδικό χώρο, από τη γέννησή τους ως την εποχή που γράφει ο Κωστής Παλαμάς και συζητά με ενδελεχή τρόπο πώς δεξιώθηκε ο ποιητής τις προσωπικότητες που ταυτίστηκαν με τις αρχές του φιλελευθερισμού αλλά και βασικές συνιστώσες της συγκεκριμένης ιδεολογίας.
Μέσα από την κριτική επισκόπηση των σχετικών πηγών καταδεικνύεται η θετική αντιμετώπιση από τον Παλαμά πολλών φιλελεύθερων πρωτοβουλιών αλλά και των πολιτικών εκφραστών τους, αφού ο δημιουργός είχε επιλέξει να ταυτίζεται στη μακρόχρονη διαδρομή του βίου του με τις δυνάμεις της προόδου και της ανανέωσης και όχι με εκείνες της στασιμότητας ή της οπισθοδρόμησης.
Έτσι, θαυμάζει τον Γλάδστωνα και όχι τον Βίσμαρκ, αντιμετωπίζει με καλή προαίρεση τον φεμινισμό και την Καλλιρόη Παρρέν, γνωρίζει τον φιλοσοφικό και κοινωνικό στοχασμό φιλελεύθερων διανοουμένων, όπως ο Μιλ ή ο Μακώλαιυ, και επιλέγει διαχρονικά να σταθεί στο πλευρό προοδευτικών πολιτικών – κυρίως του Επαμεινώνδα Δεληγεώργη, του Χαρίλαου Τρικούπη και (πρωτίστως) του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Ο Ανδρειωμένος συμπεραίνει πως ο Παλαμάς υπήρξε πραγματικά φιλελεύθερος στις απόψεις του, διατηρώντας πάντοτε το δικαίωμα να εκφράζει ανοιχτά τη γνώμη του και να μη στρατεύεται σε πολιτικές σκοπιμότητες. Και για να το δείξει πειστικά αυτό στηρίζεται σε εξαντλητική βιβλιογραφία και στο πολυσχιδές έργο του μεγάλου αυτού δημιουργού, το οποίο δείχνει να γνωρίζει σε βάθος.
